Kakaowy sposób na zdrowie i dobre samopoczucie

Głównymi jego producentami są Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana i Indonezja. Historia sięga czasów Majów i Azteków. Do Europy zaś przywiózł je Krzysztof Kolumb. Mowa oczywiście o kakao, które kojarzy nam się przede wszystkim z mlecznym napojem pitym w dzieciństwie. By jednak on powstał, do jego produkcji używa się ziaren kakaowca – surowca do otrzymywania masła kakaowego i proszku kakaowego. Ponadto kakao korzystnie działa na nasze samopoczucie, zawiera przeciwutleniacze, posiadające właściwości antyrakowe, chroni nas przed wirusami oraz chorobami skóry. Nie bez powodu przepis na kakao Azteckiego króla Montezumy, zdobył wielkie uznanie na dworze hiszpańskim i tak na przestrzeni dziejów trafił do innych krajów Europy.

Bogactwo składników odżywczych

Ziarna kakaowca są bogate w polifenole, będące mikroelementami o wła­ściwościach przeciwutleniających. Flawanole kakaowe są częścią podklasy polifenoli, zwanej flawonoidami i zostały dokładnie zbadane pod kątem wielu korzyści zdrowotnych. Należy jednak pamiętać, że chociaż wiele przeprowadzonych dotychczas na ludziach badań klinicznych brało pod uwagę jedynie pojedyncze, wyizolowane składniki kakao, większość korzy­ści pochodzi z jedzenia całych ziaren.

Serduszko puka w rytmie ka-ka-o

Czy słyszałeś historię o tym, w jaki sposób zaobserwowaliśmy niesamo­wite korzyści niesione przez kakao? Pod koniec lat dziewięćdziesiątych naukowcy zastanawiali się, dlaczego jedna z wysp u wybrzeży Panamy charakteryzuje się tak niskim zacho­rowaniem na dolegliwości sercowe, podczas gdy w samej Panamie sta­tystyki zachorowań były bardzo wysokie. Udali się więc na wyspę i odkryli, że tubylcy z ludu Kuna, którzy tam mieszkali, piją dziennie przynajmniej kilka filiżanek napo­ju przygotowanego z rośliny kaka­owca. Przywieźli próbki do domu, aby je zbadać i odkryli, że kakao jest wyjątkowo bogate we flawonoidy i przeciwutleniacze, które chronią przed chorobami serca.

Gdy cierpisz na nadciśnienie…

Od tamtej pory przeprowadzono niezliczone badania naukowe nad kakao, a wyniki okazały się niesa­mowite! W swojej książce Healing Spices Bharat Aggarwal wyjaśnia: „Każde kolejne badanie wykazuje, że flawanole z kakao mogą unieszko­dliwiać komórki uszkadzające wolne rodniki, chronić błonę komórkową, chronić DNA, uniemożliwiać po­wstawanie zatorów w tętnicach, poprawiać przepływ krwi do serca, obniżać ciśnienie i zapobiegać za­krzepom krwi, powodującym zawał serca lub udar”. Badania wykazały, że ciemna czekolada może zmniej­szyć wysokie ciśnienie krwi, zwięk­szyć HDL (lipoproteinę ochronną), a nawet zwiększyć wrażliwość na insulinę, tym samym zmniejszając ryzyko cukrzycy. Chociaż wiele badań in vitro wykazało zdolność kakaowca do redukowania stanów zapalnych związanych z chorobami serca i innymi przewlekłymi proble­mami zdrowotnymi, to naukowcy muszą jeszcze opracować dobrze przygotowane badania kliniczne z udziałem ludzi, aby potwierdzić te efekty. (Kakao dla zdrowia? To ba­danie, w którym sama chciałabym wziąć udział!)

Chcesz poprawić nastrój? Sięgnij po czekoladę

Jeśli jesteś miłośnikiem czekolady, prawdopodobnie jesteś już świado­my zdolności kakaowca do poprawy nastroju. Naukowcy badali ten nie­uchwytny efekt przez dziesięciolecia, otrzymując bardzo różne wnioski. Literatura twierdzi generalnie, że najlepsze efekty na poprawę nastro­ju wywołuje jedzenie całej czekola­dy, a nie jej poszczególnych skład­ników, jak teobromina, kofeina, węglowodany lub flawonoidy. Nie­stety, większość z dotychczas prób klinicznych przeprowadzonych na ludziach bada pojedyncze składniki zamiast całych ziaren kakaowca.

Przełącz mózg na szybsze obroty

Kakao nie tylko pomaga popra­wiać nastrój, ale również funkcje poznawcze (połączone zdolności czujności, pamięci i uwagi). W jed­nym z badań z udziałem pacjentów w podeszłym wieku stwierdzono, że kakao poprawiło ich funkcje po­znawcze i obniżyło ciśnienie krwi. Naukowcy przypuszczają, że przy­czyniło się to do wzrostu wrażliwo­ści na insulinę, co niespodziewanie uczyniło kakao sojusznikiem w wal­ce przeciwko insulinooporności i cukrzycy. Inne badanie przyjrza­ło się działaniu flawanoli obecnych w ziarnach kakaowca u młodych ludzi i wykazało poprawę funkcji po­znawczych, a także poprawę wzro­ku. Naukowcy twierdzą, że może to być spowodowane zwiększonym przepływem krwi do mózgu.

Koniec z ciągłym zmęczeniem

Wykazano, że kakao pomaga oso­bom z zespołem chronicznego zmęczenia. W badaniu klinicznym z podwójnie ślepą próbą naukowcy poprosili 10 osób z zespołem chro­nicznego zmęczenia o ocenę stopnia nasilenia objawów. Przez osiem ty­godni połowa grupy otrzymała wy­soką w polifenole czekoladę, a druga połowa dostawała czekoladę o ni­skiej zawartości polifenoli. Po ośmiu tygodniach u osób spożywającą cze­koladę bogatą w polifenole stwier­dzono znaczną poprawę ich samo­poczucia, a także zaobserwowano złagodzenie stanów niepokoju.

Autor: Rosalee de la Forêt

Więcej na temat wykorzystania popularnych ziół i przetworzenia ich na dania i medykamenty można znaleźć w książce Rosalee de la Forêt Alchemia ziół i przypraw. Uzdrawiaj tym, co masz w kuchni.