Wielu z nas od najmłodszych lat uczy się, że bycie dobrym człowiekiem oznacza stawianie innych przed sobą. Że pomaganie, wspieranie i poświęcanie się to coś, co powinniśmy robić bez względu na własne potrzeby. I choć empatia i troska o innych są ważne, zapominanie o sobie prowadzi do wypalenia, frustracji i poczucia pustki. Pora to zmienić. W tym artykule dowiesz się, jak dbać o siebie z uważnością i szacunkiem, dlaczego stawianie siebie na pierwszym miejscu nie jest egoizmem, tylko aktem odwagi i troski – również o innych.
Spis treści:
- Czym jest wybieranie siebie?
- Dlaczego to nie egoizm, tylko konieczność
- Jakie są skutki ciągłego stawiania innych ponad sobą?
- Jak zacząć dbać o siebie na co dzień?
Jak dbać o siebie?
Wybieranie siebie to coś znacznie więcej niż stawianie granic. To decyzja, że przestajesz siebie pomijać – emocjonalnie, fizycznie i duchowo. To deklaracja, że twój czas, twoje uczucia i twoje potrzeby są ważne. Wybieranie siebie oznacza życie w zgodzie ze sobą – nawet wtedy, gdy oznacza to rezygnację z oczekiwań innych.
W praktyce może to wyglądać różnie: od odmówienia udziału w spotkaniu, na które nie masz siły, po zmianę pracy, która cię wyczerpuje, mimo że „daje bezpieczeństwo”. To także gotowość, by mówić o tym, co dla ciebie ważne – nawet jeśli boisz się, że ktoś tego nie zrozumie. Wybieranie siebie to akt codziennej odwagi.
Dlaczego to nie egoizm, tylko konieczność
Słowo „egoizm” ma bardzo negatywny wydźwięk – kojarzy się z kimś, kto myśli tylko o sobie i nie liczy się z nikim innym. Ale prawdziwe wybieranie siebie nie ma z tym nic wspólnego. To nie chłodne odcięcie się od świata, tylko mądre zadbanie o to, co dla ciebie ważne.
Jeśli ty jesteś w dobrej formie – psychicznej i fizycznej – możesz dawać więcej innym. Jesteś spokojniejszy, bardziej obecny i mniej reaktywny. To właśnie wtedy jesteś najlepszą wersją siebie – dla siebie i dla innych. Jeśli natomiast działasz z miejsca zmęczenia, frustracji i braku energii, to prędzej czy później odbije się to na twoich relacjach i jakości życia.
Zadbanie o siebie to nie wybór „albo ja, albo inni”. To wybór „najpierw ja, żebym mógł być w pełni dla innych”.
Jakie są skutki ciągłego stawiania innych ponad sobą?
Na początku może ci się wydawać, że nic złego się nie dzieje. Pomagasz, wspierasz, jesteś obecny. Ale jeśli robisz to kosztem siebie – prędzej czy później zaczną się pojawiać pierwsze symptomy przeciążenia.
To mogą być:
- chroniczne zmęczenie, którego nie da się odespać,
- uczucie przytłoczenia i napięcia w ciele,
- wewnętrzna złość, że nikt cię nie zauważa,
- rozczarowanie, że ludzie nie odpłacają się tą samą troską,
- wypalenie emocjonalne i brak radości z codzienności.
Z czasem taka postawa prowadzi do poczucia samotności, niezrozumienia, braku energii. Pojawia się też trudność w proszeniu o pomoc – bo skoro zawsze byłeś „ten silny”, nikt nie zauważa, że sam również jej potrzebujesz.
To błędne koło, z którego warto się wyrwać, zanim odbije się na zdrowiu, relacjach i poczuciu własnej wartości.
Jak zacząć dbać o siebie na co dzień?
Nie potrzebujesz wielkich deklaracji ani natychmiastowych rewolucji. Najważniejsze jest, byś zaczął od małych, ale regularnych kroków. Dbanie o siebie to codzienna praktyka – nie jednorazowy akt.
Oto kilka pomysłów, od czego możesz zacząć:
- Mów „nie”, kiedy naprawdę chcesz powiedzieć „nie”
Nie musisz się usprawiedliwiać. Twoja granica to wystarczający powód.
- Zacznij zauważać swoje potrzeby
Zadaj sobie pytania: „Czego teraz potrzebuję?”, „Czego mi brakuje?”, „Co mogę dać sobie dziś – choćby przez 5 minut?”
- Znajdź choć chwilę tylko dla siebie każdego dnia
Może to być spacer, czytanie, medytacja, siedzenie w ciszy albo taniec w kuchni. Ważne, by to był czas dla ciebie – nie „bo trzeba”, tylko „bo chcę”.
- Nie przepraszaj za swoje wybory
To twoje życie. Jeśli coś ci służy – nie musisz tłumaczyć się z tego innym.
- Zacznij mówić o sobie dobrze
Zauważaj to, co ci się udaje. Doceniaj siebie tak, jak doceniasz przyjaciół. Stań się swoim największym sojusznikiem.
Wybieranie siebie nie oznacza, że jesteś samolubny. Oznacza, że zaczynasz traktować siebie z taką samą uwagą i troską, jaką przez lata dawałeś innym. To najlepsze, co możesz dla siebie zrobić – i najlepsze, co możesz dać światu.
Opr. Ewa Marciniak na podstawie książki „140 praktycznych wskazówek i sposobów do osiągnięcia spokojnego życia” autorstwa Scotta Tatum, wydanej przez Wydawnictwo Studio Astropsychologii.
